3. Klavye ayarları

Bu bölümde, metin ekranda Türkçe yazmak için gerekli programları inceleyeceğiniz. Bunlardan ilki, bilgisayara Türkçe klavye tuş takımı haritasını gösterecek olan loadkeys komutudur. loadkeys komutu ve uygun bir Türkçe klavye dağılımı haritası yardımıyla istediğimiz bir Türkçe klavyeyi (Q Türkçe, F Türkçe gibi) yükleyebiliriz.

3.1 Klavye tuş takımı yüklenmesi

loadkeys komutunun kullanımı çok basittir. Dağıtımınızda bulunan ve /usr/lib/kbd/keymaps/i386 dizini altına yerleştirilmiş olan klavye haritalarından bir tanesini seçin. Aslında klavye haritalarının adını bilmek zorunda değilsiniz, burada kullanabileceğiniz dosyaları ve ne tip bir klavyeyi yüklediklerini görebilirsiniz:

• trq.map : Türkçe Q klavye
• trf.map : Türkçe F klavye
• tralt.map : Bu klavye ile, ALT tuşu ile birlikte bastığınız bir karakterin karşılığı olan Türkçe karakter ekranda belirecektir. Örnek olarak ALT ve "c" karakterlerine bastığınız zaman "ç", ALT ve "G" karakterlerine bastığınızda ise "Ğ" harfi görülecektir. Bu klavye dağılımı, Q klavyeye alışkın, ancak arada bir Türkçe yazmak isteyenler için ideal görününüyor. Ancak hızlı kullanmak için biraz zaman istiyor.

Şimdi loadkeys komutunu birkaç örnekte kullanalım:

$ loadkeys trq.map                 (Türkçe Q klavye haritasını yükle) 
$ loadkeys trf.map                 (Türkçe F klavye haritasını yükle) 
$ loadkeys tralt.map               (Türkçe F klavye haritasını yükle) 

Eğer normal US klavye haritasına dönmek isterseniz, defkeymap klavye eşlem dosyasını kullanın.

$ loadkeys defkeymap

Yapılan tüm işlemler tüm sistemde etkin olacaktır. Bir kullanıcı çalışma yaptıktan sonra sistem kapanıncaya, ya da başka bir klavye dağılımı yüklenince değin klavye düzeni aynı kalır.

Not: Çoğu Linux dağıtımlarında bulunan kbd paketi sistemde kullanılabilecek klavye eşlem (dağılım) dosyalarını ve yazıtiplerini içerir. Son zamanlarda, diskten tasarruf sağlamak amacıyla hem yazıtipi, hem de klavye eşlem dosyaları sıkıştırılarak kullanılmaktadır. Bu tip sıkıştırılmış dosyaların sonu .gz ile biter (örneğin trq.map.gz). loadkeys ve setfont komutları herhangi bir sorunla karşılaşmadan bu dosyaları okuyabilecek ve gerekli işlemleri yapacaktır.

3.2 Bu tuştakımlarını nerede bulabilirim?

Eğer kullandığınız dağıtımda trq.map, trf.map ya da tralt.map klavye eşlem dosyalarını bulamıyorsanız ve yukarıdaki komutları işlerken hata mesajı alıyorsanız, ftp.gelecek.com.tr adresinden bu dosyaları indirmeniz mümkündür.

Dilediğiniz klavye düzenini, Red Hat dağıtımında yeralan /etc/sysconfig/keyboard dosyasına ekleyebilirsiniz. Kullanabileceğiniz dosya isimlerinden bazıları trq, trf ve tralt'tır.